7/09/2025

TÜFEK ,MİKROP VE ÇELİK - BELGESEL

 


*OUT OF EDEN
*CONQUEST
*INTO THE TROPICS

  


TÜFEK, MİKROP VE ÇELİK Jared Diamond'un meşhur kitabı. Okuma geçmişime henüz dahil edemedim ama kitabın belgeselini izledim. 2015 yapımlı belgesel Cennette, Fetih ve Tropikal Bölgelerde adında 3 bölümden oluşmakta .


Yeni Gine'ye  kuş gözlemciliği merakı yüzünden gençliğinden itibaren sık sık giden yazar orada yaşayan birinin " neden beyaz adamın bu kadar çok kargosu varken bizim neden bu kadar az?" sorusu üzerine bir aydınlanma yaşıyor ve dünyadaki eşitsizlik üzerine düşünmeye başlıyor. Neden aynı gelişmişlik ve çağdaş uygarlık düzeyine ulaşamadı bu zeki , yetenekli ve iyi insanlar. Neden medeniyetlerin gelişimi farklılık gösterdi?  Dünya neden sahip olanlar ve sahip olmayanlar diye ikiye ayrıldı? Bu ve benzeri sorular şekillenmeye başlayınca zihninde o da peşine düşüyor ve tüm insanların aynı koşullar içinde bulunduğu zamanlara gözünü dikiyor, Av- avcı yaşamının hüküm sürdüğü zamana.


Tarım ve yetiştirilen ürünün niteliğini var olan eşitsizliğin temeline alıyor. İnsanoğlunun onlarca yıl  evcilleştirmeye çalıştığı 148 yabani otobur hayvandan sadece  14'ü üzerinde başarı sağlandığından bahsediyor ve bu evcilleşen hayvanların hemen hemen hepsi tarım avantajına sahip olan bölgelerden. Bu noktadan sonra şu hususta karar kılıyor : Gıda sorununu çözen ve açlıkla baş eden toplumlar zihinlerini ve yeteneklerini başka alanlara yöneltiyor. 


Coğrafya kader midir?


Belgesel bu sorunun çevresinde yeni sorular, onlara yanıtlar ve yaşanan olaylar üzerinden çok yönlü ve kapsamlı bir bakış sunmaya çalışıyor dünyadaki eşitsizlik üzerine. Ve tabii istemsizce izlediklerim sonrası yapıştırıyorum ben de o meşhur sözü hemen akabinde; 
Tüfek icat oldu mertlik bozuldu !

Yapılacak birçok çıkarım olacaktır ama onlar da izleyiciye kalsın :)


Youtube'de Türkçe dublajlı versiyonu var belgeselin, onları izledim ben. Kabul ediyorum ki doğa belgeselleri kadar göz-gönül açan bir tür değil bu tür belgeseller ( kişisel beğeni elbet). Muhteşem canlıları izlemek yerine açgözlü ve vahşi insanoğlunu izlemek tahammül istiyor biraz .



Hiç yorum yok:

Yorum Gönder