8/17/2022

DOĞADAN SOFRAYA

Doğa binbir nimetle dolu ama bunu fark edebilme hususunda ne kadar mahiriz, emin değilim ? Egeliler bu konuda en iyi olanı zira öyle sanıyorum ki hemen hemen tüm otları bilip, bir güzel de pişirip yiyorlar :) Hünerlerini duymayan yok gibi.


Gasgis, kıjkıjık, pune,sirim , tırşık , pirpirin vs. (zazaca) gibi isimlerle bildiğim otlar var. Baharda toprağı çatlatıp birer birer çıkan  sonra da pancar adı altında topladığımız hatta yaptığımız yemeğe de bu adı verdiğimiz otlar. Tabi hepsini bildiğimi söyleyemeyeceğim. Bilip de bizim pişirmediğimiz ama komşularımızın pişirdiği otlarda var elbet fakat tadını tuzunu bilmediğim otu da burada paylaşmak istemiyorum.Öte yandan ne yazık ki fotoğraflamayı es geçtiğim, dolayısıyla bu yayının içinde paylaşamayacağım  otlarda olacak. Hoş, böyle bir içerik hazırlama düşüncesi olsaydı daha özenli davranırdım. (aniden gelişti bu fikir )  


Onlardan biri Isırgan otu.  Isırganı tek başına, içine hiçbir şey katmadan, bir miktar tereyağ eşliğinde pişirip taze taze tüketiyoruz. Kartlaşınca asla lezzetli olmuyor ve kış kurutması olarak hazırlamıyoruz bunu. 


Semizotu keza öyle; şayet yemişseniz pazarda satılan semizotlarının tadının ne denli yavan  olduğunu biliyorsunuzdur. Biraz haşlayıp, sarımsaklı yoğurt ve kızdırılmış tereyağ eşliğinde tüketiyoruz. Semizotunu turşu misali tuzlayıp bidonlarda sakladığımız ve kışın kullandığımız oldu ama lezzet kaybı yaşanıyor ne yazık ki.Yine de  hoş bir alternatif olarak kış yemekleri arasında yer alabiliyor.


Pişirmeden çiğ tükettiğimiz kenger ve ışkın var bir de. Tazeyken, dalları çok kalınlaşmadan toplanıp yeniyor. Dalları ve kökleri kalınlaşırsa suyunu kaybediyor , çiğnemesi de güç oluyor.Bunlar hep lezzet kaybına sebep.


Aşağıda fotoğrafladığım  otları , kekik hariç ,  aynı tencere içine alıp, birazcık bulgur ekleyerek pişirip tüketiyoruz,  kolay bir yöntem. Su eklemeye gerek yok, taze otlar  salıyor suyunu ve kolay pişiyor. Bir de bu otların kurutulup , kışlık olarak hazırlanması var, doğranmış şekilde elbette Kesinlikle güneş görmeyen bir yerde olacak bu kurutma işlemi yoksa yeşil rengini muhafaza etmeniz mümkün değil. Kışın yine aynı şekilde hepsi bir tencerede içine biraz salça ve doğranmış kuru soğan ekleyerek ve pek tabi bir miktar sıcak su ilavesi yaparak pişirip tüketiyoruz. Dediğim gibi Egeliler kadar maharetli değiliz bu konuda :) Kekiği  ise kurutup baharat olarak kullanıyoruz.  Marketlerde satılan kekik gibi değil. Kokusu da  yemeğe verdiği tat da farklı. 


Bu arada yabani x diye yazılmış isimlerin net ismini bulamadım Google amcadan, not düşeyim.Biliyorsanız ya da farklı isimlerle anıyorsanız şayet yoruma yazmayı eş geçmeyin lütfen :)



YABANİ MAYDANOZ



NANE



YABANİ SARIMSAK




ÇİRİŞ





DAĞ KEKİĞİ




KUZU KULAĞI





LABADA


Bu sene ilk kez labadanın sarmasını denedik :) fena sayılmaz ama canım üzüm yaprağı, pazı ya da lahana dururken labada sarması ile uğraşmak da , ne bileyim, olacak iş değil şimdik :) hele hele kiraz yaprağı, dut yaprağı ve fasulye yaprağı ile de yapıyorlar ki şu sarma işini, bunu yapanların kendilerine kastı olduğunu düşünüyorum, bu yapraklarla yapılmış sarmaları tatmış biri olarak :)

8 yorum:

  1. Selam bir Ege'li olarak otları severim. Favorim hardal otu bana çocukluğumu ve annemi çağrıştırır. Ankara'da Yüzüncü yıl pazarında Ayşe Teyze vardı. Otları ondan alırım. Tarifini ona sorara yaparım. Bir de Hanife Hanım vardı. İller Banka'sında tanışmıştık. Baharda ağaçların altında toprağa gömülü yumru gibi bir şeyler bulur patates gibi pişirir üzerine yumurta kırardık. Sevgiler.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Yumurtanın çoğu ota yakışacağını düşünüyorum:) burada da pazarda birçok değişik ve bilmediğim otları görmeye başladım son birkaç senedir ama henüz cesaret edip deneyemedim :)

      Sil
  2. tırşık doğulular yiyor galiba, ışgın kenger biliyorum, labada da, zazaca o bikaç otu bilmiyorum herhalde :) ısırgan otu da bazen yiyorum ben de :) fotileri olanları biliyorum :) başkaa bakayım madımak var, turp otu var, şevketi bostan, arap saçı :)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Diğer blogda paylaştığım çiçeklerin (yeşil yaprakları ya da çiçekleri) çoğunun otları bir şekilde tüketiliyor imiş ama biz hiç yapmadık:) daha çok ilgilenmek lazım belkide.Bizde ninelerin yöntemi çok basitti, yenen ot pişiyor diğeri odun gibi sert kalıyor dediklerinden buradan çalışmışız dersimize biraz :)

      Kuzukulagina tırşık diyoruz biz :) fakat dediğin gibi doğuda tırşık diye başka bir ot da pisiriyorlar, bizim kalem otu ya da yılan kalemi dediğimiz, onun yeşil yapraklarını kullanıyorlarmış fakat zehirli bir ot bu, bu yüzden dokunmuyoruz bile :)

      Sil
  3. yazarken aklıma geldi yine çipohorta, molehiyya :)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bunların resimlerine bakıp bulacağım, teşekkürler :)

      Sil