11/29/2020

İÇİMİZDEKİ ŞEYTAN ve KAĞNI & SES - KİTAP

 



İÇİMİZDEKİ ŞEYTAN

Kitabın arka kapağından

İsteyip istemediğimi doğru dürüst bilmediğim, fakat neticesi aleyhime çıkarsa istemediğimi iddia ettiğim bu nevi söz ve fiillerimin daimi bir mesulünü bulmuştum: Buna içimdeki şeytan diyordum, müdafaasını üzerime almaktan korktuğum bütün hareketlerimi ona yüklüyor ve kendi suratıma tüküreceğim yerde , haksızlığa, tesadüfün cilvesine uğramış bir mazlum  gibi nefsimi şefkat ve ihtimama layık görüyordum. halbuki ne şeytanı azizim, ne şeytanı? Bu bizim gururumuzun, salaklığımızın uydurması..İçimizdeki şeytan pek de kurnazca olmayan bir kaçamak yolu..İçimizde şeytan yok...İçimizde aciz var..Tembellik var...İradesizlik, bilgisizlik ve bunların hepsinden daha korkunç bir şey: hakikatleri görmekten kaçmak itiyadı var..

**

Bu romanda toplumsal gündemin kişilikler üzerindeki baskısını ve güçsüz insanın "kapana kısılmışlığını" gösteriyor Sabahattin Ali.

Aydın geçinenlerin karanlığına, "insanın içindeki şeytan'a keskin bir bakış.

**


Kitap hakkında

255 sayfadan oluşuyor kitap. Ömer'in merkezde olduğu kitapta ne Ömer'i ne etrafındaki insanları, ne  Ömer'in ulvi değerler ile bütünleştirdiği Macide'yi ne de adeta kanatsız melek sıfatı taşıyan Bedri'yi okuyucu olarak müspet bir duygunun karşısına oturtup tarifleyemedim. Birçok farklılıkları olsada karakterlerin hepsi nazarımda "bencil" sıfatı önünde toplaştı  . En çok Bedri'ye sinir olmuş olabilirim,emin değilim:) İnsan bi yaka silker ,bi cıkkkss yapar , hiç mi bir şey demez insan. Hoş finale giden yolların sabırla dizilmiş taşlardan oluştuğu gibi insafsızca yargılıyor olabilirim ama netim en azından :) Diğer karakterlerin hem ruhen hem de fiziken temizlikten yoksun olmaları iç bulandırandı.

Onun dışında söylenecek pek bir şey yok.  Kitabın arka kapağında yazanlar , kitabı net biçimde özetliyor zaten.


ALTI ÇİZİLİ SATIRLAR


-İlkbahar gibi mevsimi olan bu dünya, üzerinde yaşanmaya değer..Ne olursa olsun..


-Hayattan ayrılmayı istemeyiz, çünkü tatmin edilmemiş birçok arzularımız vardır.


-Şimdi arabanı çek..Namussuz insan suratı seyretmek istemiyorum (tavrım.net :)  )


-Kendi ruhunun pisliğini bu kadar yakından gören bir adam, başkalarının temiz olacağına inanabilir mi?


"Fena bir şey yapmıyorum ya " der kendimi temize çıkarmaya çalışırdım.Fakat hadiseler gösterdi ki, fena olmayışım tesadüf eseriymiş, fırsat düşmemiş, zaruret olmamaış.Nitekim hayatın ilk çelmesinde yuvarlanıverdim.İyilik demek kimseye kötülüğü dokunmamak değil, kötülük yapacak cevheri içinde taşımamak demektir.Bende bu fena cevher fazla miktarda mevcutmuş. Belki herkeste var..Fakat insan olan onu söküp atmasını yahut boğmasını biliyor..Dokunmadan bırakmak , bir gün başını kaldırmasına meydan vermek olur.


***

 

KAĞNI-SES

160 sayfadan , 18 öyküden oluşuyor kitap. Öyküler de farklı birçok insan hikayesi , dönemin izleri , toplumsal yapı ve yaşantı  anlatılmakta. Öykü kitabında yer alan öyküler şöyle;


Kağnı ; Kağnı, Kamyon, Kafakağıdı, Gramafon Avrat, Arap Hayri,Bir Şaka, Duvar,Pazarcı, Apartman, Arabalar Beş Kuruşa, Fikir Arkadaşı, Düşman, Bir Skandal

Ses; Ses, Köpek, Sıcak Su, Mehtaplı Bir Gece, Köstence Güzellik Kraliçesi


Öykülerde ki sadelik ve gerçeklik hissi okumayı keyifli kılıyor. Kırsal yaşamın zorlukları, insanlarının maruz kaldıkları, adalet duygularında ki güvensizlik, garibanlık net görülürken, Kentli ve okumuş kesimin bu insanlara yaklaşımlarına , suya sabuna dokunmama hallerine duyulan kızgınlık ve kuvvetli eleştiri var. Her bir hikaye güzel ve sarsıcı



***


" Fakat ne de olsa, köylü bizim efendimizdir" dedi.

....

"Niçin?"

...

"Niçin mi? Bizi besleyen, bizi ve memleketi doyuran odur da ondan!"

"Yalnız bir şey söyleyeceğim: Efendi diye başkasını çalıştıran ve ona hükmünü geçirene derler; çalışıp çabalayıp en sonunda elindekini bir hiç mukabilinde verenlere değil..."


-Bir Skandal-



**

Sabahattin Ali'ye dair okuduğum ilk  kitaplardı bunlar ve açıkçası öyküleri,  romandan daha iyi , etkili ve sürükleyici buldum.


6 yorum:

  1. oleey saool, yakınlarda s ali kitaplarına başlamıştımdı :) kür mantolu, canım aliye, yeni dünya, değirmen, sırça köşk ü okudum. kuyucaklı ile şeytan ı da aldım. kagnı yı da okuycam :) öğretmen yazar diyom ona :) çok iyi yazıyo tabi, biraz uzak yazıyo gibi sanki :) saool, öyküleri daha iyi diyosun, hıhıms olabileer :)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Dediğim gibi okuduğum tek roman bu ve evet, öyküler bana göre daha iyi bu romandan :)
      Sen baya okumuşsun deep . Kuyucaklı aklımda olanlardan, yorumunu bekliycim o zaman :) ona göre yeniden değerlendiririm.

      Sil
  2. Sabahattin Ali güzel bir seçim. İçimizdeki Şeytan'ın konusu ilginç. Bir Skandal öyküsündeki alıntınız da çok doğru bir saptama:)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Öyküler de hep bu yönde eleştiriler var. Döneme dair kısıtlı bilgim var ama Sabahattin Ali'nin pek çok şeyden hoşnut olmadığı, muhalif olduğu bariz biçimde ortada.Hoş bazı eleştirileri bu gün için bile geçerli kabul edilebilir. Çok ilginç bir hayatı da olmuş zaten yazarın.

      Sil
  3. Sondaki köylü tanımı o dönemde de şimdilerde de aynıymış. "Varını yoğunu bir hiç mukâbilinde veren." :(

    YanıtlaSil