5/14/2025

KÜLHANBEYİ


 

Külhanbeyi tabirine yeşilçam filmlerinden aşinayız hemen hemen, en azından ben öyleyim. Onlar hakkında aklımda beliren özellikler hep bu aşinalıktan. Ekrem Koçu kitaplarını okumaya devam ediyorum ve Külhanbeyliği'nin  aklımdaki resimler ile zerre alakası olmadığını , çok ilginç bir müessese olduğunu öğreniyorum. 


" Külhanbeyliği, İstanbul'da 17.yy sonlarında kurulmuş bir haneberduş, apaşlar tarikatıdır (a) " 


Esasen kimsesiz oğlan çocukları serserilerin elinde dilendirilip çeşitli işlere sürülüyor. Topluluğun ritüelleri var, bunlar istisnasız uygulanıyor ve bu çocuklar sefil bir hayat sürüyor. Bu tarikatin üyeleri kendilerine pir olarak  Layhar adında bir Afganlı'yı seçmişler. 


"Layhar, miladın 9.yy sonları ile 10.yy başlarında, Şark'ın pek ünlü sultanlarından Gazneli Mahmud'un zamanında Gazne'de bir hamam külhanında oturur, çul çaput içinde yarı çıplak , saçı sakalına karışmış süfli bir ayyaş filozof imiş .  Layhar, bu adamın adı değil lakabıdır. 'lay' Farsça çamur, balçık batak demektir. 'har' yine Farsça'da 'horden:yemek' kökünden yiyici demektir. Meyhaneciler şarap küplerinin dibinde birikmiş çamur halindeki tortuyu bu kalendere getirip verirlermiş, tek gıdası yediği o sekir verici çamur olduğu için Layhar (çamur yiyici) lakabıyla anılmış "(a)

4/27/2025

NE OKUDUM

 

 

YENİÇERİLER

TARİHİMİZDE GARİP VAKALAR

DAĞ PADİŞAHLARI


Reşad Ekrem Koçu,  Türk tarihyazımında yeri çok önemli kabul edilen , tarihi sevdiren adam olarak anılan Ahmet Refik Altınay'ın öğrenciliğinden gelen ve hocasının izini takip edip tarihi "hikaye etme" başarısı yakalayan bir yazar ve tarih öğretmeni. Çokça tavsiye edilmesi kitaplarına öncelik verme sebebim. Tavsiye edilmesi de boşuna değilmiş. Şimdilik 3 kitabını okuyabildim, fırsat buldukça diğer kitaplarını da okuyacağım. İlginç ve farklı konuları kitaplarında işliyor oluşu cezbedici başka bir sebep.


4/13/2025

GARİP VAKALAR

Güneş var dışarıya gel diyor, kafanı azıcık çıkarınca hava çabuk içeriye kaç diyor. Hoş,  ilerlemiş ve geçmeyen soğuk algınlığı ile bir yere çıkabilme potansiyeli ve gücü de yok zaten.  Ama bu güneş, ahh bu güneş...Hal bu olunca kızarmış ve derisinin kazınmasına ramak kalmış burnum, kısılmış gözlerim, eserikli başım ile Ekrem Koçu'nun kitaplarını okuyorum. Şu an elimde "tarihimizde garip vakalar" kitabı var. "Hiç bildiğimiz gibi değil" diye diye okurken şu an bizlerin o devirlerden çok daha garip bir gerçekliğin içinde olduğumuz geliyor birden aklıma. Beterin beteri mi diyorlar, ondan işte .


Bu vaziyette ne kitabı, dinlen diyorum kendime . Öyle olunca da elde telefon reels kaydırıp dururken buluyorum kendimi, o daha sinir bozucu. Tabiat boşluk kabul etmiyor demek ki. Ondan sebep şaşı beş baksan da bu ahval içinde kitap iyidir diyorum.


Keyifli pazarlar olsun





4/03/2025

GERİDE KALANLAR

 



Ramazana son 2 diye not düşerken Ramazan da bayram da gelip geçti hayatımızdan. Bereketi ve rahmetiyle kuşatmışken bizleri beklenmedik yolculuklara da sürükledi . Ramazanın ortasında dedemi kaybettik, Rabbim rahmetiyle muamele etsin. Görüp göreceğini yaşamış yaklaşık 90 sene bu dünya hanında konaklayarak sonunda asıl evine doğru yol aldı. Memleketine defnedilme arzusu vardı, bu arzusu da yerine getirildi. Hayat sahiden çok ilginç ! yeni yeni yerden kalkmaya başlayan karın altından baharı müjdeleyen çiğdemler topraktan bitip boy vermeye başlamışken bizler toprağa dedemi verdik.